Als uw huisdier mee op vakantie naar het buitenland gaat dient u aan een aantal zaken te denken.
Europees dierenpaspoort, chip en vaccinatie tegen rabiës
Sinds 3 juli 2004 is het voor reizen met honden, katten en fretten naar het buitenland wettelijk verplicht dat deze dieren over een Europees dierenpaspoort beschikken, gechipt zijn en minimaal 21 dagen voor vertrek tegen hondsdolheid zijn gevaccineerd. Vanaf 2 juli 2011 zijn tatoeages niet meer geldig als identificatiemiddel bij reizen naar het buitenland.

 

Deze wetgeving bestaat om te voorkomen dat dieren in het buitenland met hondsdolheid besmet raken, maar ook om te voorkomen dat een dier met hondsdolheid in Nederland terecht komt. Hondsdolheid is niet alleen gevaarlijk voor de hond maar ook voor de volksgezondheid. Dankzij deze strenge regels is voor het laatst een hond met hondsdolheid in Nederland gevonden op 15 februari 2012. Deze pup van 8,5 week kwam via Marokko en Spanje uiteindelijk in Nederland terecht.

Aanvullende regels per land
Afhankelijk van het land waar u naartoe gaat kunnen de regels verschillen. Sommige hondenrassen zijn in bepaalde landen verboden of worden alleen toegelaten wanneer ze een muilkorf dragen. In enkele landen is het ook zo dat honden een autogordel moeten dragen wanneer zij vervoerd worden in een auto. Wat veel mensen vergeten is dat er niet alleen rekening wordt gehouden met de wetgeving in het land van bestemming, maar ook met de wetgeving in de landen waar doorheen gereisd wordt.

 

Rabiëstiterbepaling

In sommige landen is het verplicht dat na de vaccinatie tegen hondsdolheid de bescherming tegen deze ziekte wordt onderzocht. Dit is de rabiëstiterbepaling. Tijdens deze bepaling wordt bloed in het laboratorium onderzocht op of er voldoende antistoffen tegen het hondsdolheidvirus in het bloed aanwezig zijn. Dit onderzoek was voorheen verplicht wanneer gereisd naar Engeland en Malta. Sinds 1 januari 2012 is deze verplichting afgeschaft, belangrij is wel dat wanneer u met uw huisdier terug naar Nederland wilt reizen, een rabiëstiterbepaling wel weer verplicht kan zijn.

 

Voorheen was dit onderzoek verplicht voor het reizen naar o.a. het Verenigd Koninkrijk en Malta, maar sinds 1 januari 2012 is deze verplichting komen te vervallen. Voor het reizen naar landen buiten de EU is een rabiëstiterbepaling in een aantal gevallen niet verplicht, maar houd er rekening mee dat, wanneer u met uw huisdier terug naar Nederland wilt reizen, een rabiëstiterbepaling wel weer verplicht kan zijn.

Het is belangrijk om tijdig de rabiëstiterbepaling te laten afnemen. Het hele proces kan in totaal wel 6 maanden in beslag nemen. 

Behandeling tegen Echinococcus
Echinococcus is een andere benaming voor vossenlintworm. Honden die hiermee besmet zijn kunnen een gevaar voor de volksgezondheid vormen aangezien mensen ook besmet kunnen raken met de vossenlintworm. Om die reden hebben enkele landen extra wetgeving voor honden ingevoerd waarbij een voorafgaande ontworming 1 tot 5 dagen voor de reis verplicht is. Dit geldt voor reizen naar Engeland, Ierland, Noorwegen, Finland, Malta en Cyprus. Dit ontwormen mag u niet zelf doen, maar moet de dierenarts doen. Deze behanding wordt daarna in het Europees dierenpaspoort genoteerd en afgetekend. Deze behandeling moet u elke keer wanneer u naar één van deze landen gaat herhalen.

 

Behandeling tegen teken
Wanneer u naar Cyprus vertrekt moet voor vertrek door de dierenarts een voorgeschreven behandeling tegen teken uitgevoerd zijn. Ook deze handeling mag u om deze reden niet zelf uitvoeren, de dierenarts zal deze behandeling noteren en aftekenen in het Europees dierenpaspoort. De behandeling moet elke keer wanneer u naar één van deze landen gaat uitvoeren.

 

Bescherming tegen vakantieziekten
In warme landen komen andere parasieten voor dan in Nederland. Door de verschuivingen van de klimaten hoeven dit geen verre bestemmingen te zijn. Daarbij bevatten buitenlandse teken en vliegen andere ziektekiemen dan in Nederland.

Bij reizen naar het buitenland is, afhankelijk van het land van bestemming, het advies dan ook om uw dier tegen de volgende infectieziekten te beschermen: 

            - Hartwormen
            - Haakwormen
            - Vossenlintwormen
            - Zandvliegjes: drager van Leishmania.
            - Teken: drager van Babesia, Lyme, Ehrlichia

Hartworm
De hartworm komt vooral voor in warme gebieden, hierbij kunt u denken aan voornamelijk Zuid-Europa. Deze parasiet wordt door besmette muggen overgebracht en zullen wanneer zij uw hond steken besmettelijke larven in de huid inbrengen. De larven ontwikkelen zich in het hart tot hartwormen. Als gevolg hiervan gaat de hond symptomen vertonen die voorkomen bij klachten aan het hart. Wat veel gezien wordt is dat de hond afwezig is en rustig wordt. De behandeling van een hartworminfectie kan gevaarlijk zijn. Dode wormen kunnen loskomen en ergens anders in het lichaam de doorbloeding blokkeren. Voorkomen is dus beter dan genezen.

 

Beschermen tegen hartworm 

Beschermen tegen hartworm kan door 1 maand voor vertrek, maandelijks tijdens het verblijf en 1 maand na aankomst in Nederland, met Milbemax (tablet) of Stronghold (druppels voor in de nek) te behandelen.

 

Haakworm
Haakwormen komen zowel rond de Middellandse Zee als in Nederland voor. De soort die rond de Middellandse Zee voorkomt is veel schadelijker dan de haakworm die in Nederland voorkomt. Larven komen via de huid of slijmvliezen van het dier binnen. Besmetting kan echter ook via moedermelk plaatsvinden. In de dunne darm ontstaan door de haakworm kleine bloedende wondjes, die in ernstige gevallen tot heftige diarree en bloedarmoede kunnen leiden.

 

Vossenlintworm
Vossenlintworm komt veel voor in het oostelijke deel van Europa. De vossenlintworm is ook schadelijk voor de mens. Bij besmetting legt de worm in de darm eitjes die in de ontlasting terecht komen. Via deze weg kunnen mensen besmet raken door hun eigen dier. Na het opnemen van een ei kunnen onvolgroeide wormen bij de mens fatale aandoeningen aan lever en longen veroorzaken.

 

Beschermen tegen haakwormen en vossenlintworm 
Een ontwormingsproduct dat naast verschillende rondwormen ook tegen lintwormen werkzaam is kan gebruikt worden om tegen de vossenlintworm en haakworm te beschermen. De Milbemax ontwormingstabletten hebben het voordeel zowel tegen hartworm als de vossenlintwormen, haakwormen en andere worminfecties te beschermen, wat handig als deze infectieziekten samen in een gebied aanwezig zijn. Behandeling is ook hier 1 maand voor vertrek, maandelijks tijdens verblijf en 1 maand na aankomst.

Leishmania
Zandvliegen zijn stekende muggen die vooral in Zuid-Europa voorkomen, deze muggen zijn voornamelijk ’s nachts actief. Leishmania wordt overgebracht via zandvliegen. Leishmania is een eencellig parasiet dat via witte bloedcellen in het bloed in vele organen terecht komt. Het kan 3 maanden tot verschillende jaren duren voordat de ziekte tot uiting komt. Niet alle geïnfecteerde honden worden ziek, sommige honden ontwikkelen uit zichzelf een beschermende immuniteit.

De ziekte wordt gekenmerkt door chronische uitputting die langzaam verloopt. Patiënten ogen oud door een slechte algehele conditie en vermagering. De lymfeknopen, lever en milt kunnen opzetten. Daarnaast kunnen kreupelheid, oogletsel, een bloedneus, nierfalen, diarree en secundaire infecties worden gezien, waarbij het nierfalen de belangrijkste doodsoorzaak is.

De kans op besmetting is het grootst tussen mei en oktober, na zonsondergang en vooral op windstille dagen. Belangrijk is dat u uw hond niet na zonsondergang of voor zonsopgang buiten laat. Daarnaast kunt u gebruik maken van een dubbel muskietennet en zijn er producten op de markt die zandvliegen doden.

Beschermen tegen zandvliegjes en dus tegen Leishmania
De Scalibor tekenband en de Advantix spot on zijn tot nu toe de enige geregistreerde producten tegen zandvliegen bij de hond. Aanvullende maatregelen tegen zandvliegen bestaan uit het gebruik van een dubbel muskietennet en het binnen houden van de hond tussen zonsondergang en zonopkomst.

 

Door teken overdraagbare aandoeningen - Lyme
De bekendste ziekte die door teken overgedragen kan worden is de ziekte van Lyme. Deze wordt veroorzaakt door de bacterie Borrelia burghdorferi. De bacterie wordt via de beet van een teek op dier en mens overgedragen. Als de teek binnen 48 uur na aanhechten wordt verwijderd is de kans klein dat een geïnfecteerde teek de kiem heeft overgedragen.

Symptomen
Mogelijke acute symptomen van de ziekte van Lyme bij de hond zijn:
        - sloomheid en koorts
        - bij de hond is zeer zeldzaam een rode, zich uitbreidende plek rond de
          teek te zien

Mogelijke late symptomen (maanden tot jaren na infectie) van de ziekte van Lyme bij de hond zijn:
        - gewrichtsklachten (stijfheid en pijnlijkheid)
        - ontstekingen van de lymfevaten en koorts
        - hartspierontstekingen
        - nierschade
        - neurolgische symptomen zoals gedragsveranderingen, agressiviteit en
          epileptische aanvallen 

Babesiose
Babesiose wordt veroorzaakt door de eencellige parasiet Babesia canis. Deze leeft in de rode bloedcellen van de geïnfecteerde gastheer. Vanaf het moment dat een teek begint met bloedzuigen duurt het ongeveer 3 dagen voordat de ziektekiemen worden overgedragen op de hond. De ziektekiemen dringen door in de rode bloedcellen en gaan zich daar vermenigvuldigen. Dit zorgt ervoor dat de rode bloedcellen openbarsten. Het duurt 10-20 dagen voor de eerste symptomen optreden.

Symptomen
Mogelijke acute symptomen van de ziekte van Lyme bij de hond zijn:
        - koorts
        - een slechte eetlust en braken
        - bleke slijmvliezen, maar soms zijn ze ook geel van kleur
        - een sterk rood verkleurde urine
        - als de ziekte langer duurt kan een dier in shock raken

Babesiose is niet bij voorbaat dodelijk. Als een hond de ziekte overleeft blijven er helaas vaak chronische klachten voor de rest van zijn/haar leven bestaan.

Deze chronische klachten kunnen zijn:
        - een verhoogde hartslag
        - opgezette lymfeklieren en een vergrote milt
        - onderhuidse bloedingen
        - bloedarmoede en geelzucht
        - zweren in de mondholte en/of ademhalingsproblemen (ook hoesten)
        - helaas overlijden door deze klachten later alsnog veel honden


Ehrlichiose
Ehrlichiose is een ziekte die wordt veroorzaakt door parasieten die in bepaalde witte bloedcellen van de gastheer leven.

Symptomen
De eerste symptomen volgen 5 tot 20 dagen na besmetting en kunnen zijn::
        - koorts, rillingen
        - gebrek aan eetlust, neerslachtigheid
        - bloedarmoede
        - gezwollen lymfeklieren
        - pijnlijke spieren en gewrichten, ernstige rug- of nekpijn
        - bloed in de urine, bloedingen (bijvoorbeeld in de neus)
        - oogproblemen (afscheiding, infecties)
        - neurologische afwijkingen zoals toevallen of moeilijk lopen
        - problemen met de ademhaling of met het hart

Ehrlichiose heeft, wanneer de hond niet behandeld wordt, vaak een dodelijke afloop of krijgt een chronisch verloop. Ook na een behandeling blijft de ziekte soms chronisch aanwezig. Er ontstaat dan een zeker evenwicht tussen de ziekteverwekker en het immuunsysteem van de hond. De hond is niet echt ziek, maar ook niet fit. De symptomen kunnen terugkomen als de hond stress heeft of een periode van verminderde weerstand door ziekte of medicijngebruik doormaakt.

 

Beschermen tegen teken en dus tegen door teken overdraagbare ziektes (Babesia, Lyme, Ehrlichia )
Er zijn verschillende producten die tegen gebruikt kunnen worden. De Scalibor tekenband en de Advantix spot on voor honden hebben het voordeel zowel tegen teken als zandvliegjes bescherming te bieden, wat uiteraard handig is indien op de vakantiebestemming beide infectieziekten voor kunnen komen.

Honden kunnen ook tegen Babesiose gevaccineerd worden. Het vaccin is echter duur, vaccinatie kan infectie niet voorkomen en de bescherming na vaccinatie is niet volledig. Een goede tekenbestrijding blijft dus het voornaamste middel om Babesiose te voorkomen.